Online en offline

We leven in een digitale samenleving en daar moet de democratie nog mee leren omgaan. Een van de bedreigingen is de dominantie van sociale netwerken. De geheime algoritmes zijn gericht op commerciële doelen en polarisatie blijkt daarbij uiterst rendabel. Als tegengif moet een digitaal platform worden ontwikkeld dat door de samenleving zelf gemodereerd wordt. Het moet ondersteund en getoetst worden door samenspraak in de echte wereld. Een combinatie dus van online en offline.

Het Agenderen en Belangen afwegen kan alleen in persoonlijk overleg. Bij voorkeur in fysieke samenspraak. Wanneer dit niet mogelijk is, kan het ook met videogesprekken. Maar we gebruiken de term ‘offline’ in contrast met de digitale middelen voor communicatie en documentatie.

Het Communiceren en Documenteren maakt gebruik van het te ontwikkelen digitale platform.

Het proces van de samenspraak gaat van Agenderen via Communiceren naar Belangen afwegen met afwisselend fysieke en digitale vormen van samenspraak. Dit online en offline samenspel is essentieel. Het combineert de kwaliteit van de persoonlijke afstemming met het brede bereik van digitale middelen. En het lost daarmee het schaalprobleem op.

Hier is de eenvoudigste volgorde van een overlegproces aangegeven. Met onder elk blokje de vorm van het overleg. Het Agenderen kan bijvoorbeeld worden georganiseerd door de ledenraad van een lokale vereniging. Voor het Communiceren kiezen wij voor Polis, een open source programma waarmee laagdrempelige peilingen gehouden kunnen worden.

Op basis van het resultaat van de peiling vindt de belangenafweging plaats. Hiervoor wordt een burgerpanel bijeengebracht. De groep is samengesteld uit een selectie van mensen die verschillende belangen vertegenwoordigen. Het resultaat van het proces wordt beschikbaar gesteld aan het openbaar bestuur. Dit resultaat wordt vervolgens digitaal gedocumenteerd.

Het overleg van het burgerpanel moet ook online gevolgd kunnen worden. Dat maakt het mogelijk dat externe deelnemers inhoudelijk bij het proces betrokken blijven. Dit kan bijvoorbeeld door met Polis aanvullende peilingen op te stellen waarbij iedereen nieuwe gezichtspunten kan inbrengen. De nieuwe gezichtspunten die tijdens het proces worden ingebracht, verhogen de kwaliteit van de discussie.

De combinatie van online en offline deliberatie maakt dus verschillende vormen van afstemming met de samenleving mogelijk. Het wordt daarmee een iteratief proces. Maar elk proces start met het aankaarten van aandachtspunten.

Lees meer over Het Medemo model